Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong thú vui chơi bonsai chính là dáng bonsai. Nếu bạn là người mới bước chân vào giới bonsai, hãy cùng Vườn Nhà Ta tìm hiểu các dáng cây bonsai được yêu thích nhất hiện nay qua bài viết nhé.
Cây bonsai nghệ thuật phong cách Nhật Bản
Bonsai là một trong những nghệ thuật chơi cây cảnh xuất hiện ban đầu tại đất nước “Mặt Trời mọc”. Cho đến này, chúng đã và đang được nhiều người ưa chuộng, yêu thích và mang nhiều ý nghĩa.
Với người Nhật, bonsai là một phần của cuộc sống và là nghệ thuật mang tính tất yếu. Trong bối cảnh chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao, một lần nữa vị trí của cây bonsai lại càng được nâng niu, giữ gìn và phát triển.
Nguồn gốc cây bonsai
Cây bonsai gắn liền với tư tưởng và quan niệm của người Nhật. Song, cây bonsai thực chất được chứng minh là có nguồn gốc ở Trung Quốc. Sau đó, dưới ảnh hưởng của Phật giáo Thiền tông, nghệ thuật này với phát triển ở Nhật Bản.
Ở thời cổ đại, thầy tu và giới quý tộc hoặc những người có địa vị cao thường yêu thích cây cảnh. Tuy nhiên, từ khoảng thế kỷ 17, người dân cũng biết đến cây cảnh và bắt đầu ưa chuộng chúng.
Sau khi tự do và mở cửa giao lưu với phương Tây, cây cảnh rất được coi trọng ở Nhật Bản. Chúng trở thành một nghệ thuật cao cấp và được nhiều người tham gia.
Những cuộc triển lãm các dáng cây bonsai và các loại bonsai với quy mô lớn bắt đầu xuất hiện, các tư liệu và sách về kỹ thuật trồng – chăm sóc cây bonsai cũng được xuất bản…
Ý nghĩa của cây bonsai
Các dáng cây bonsai ở mỗi dáng đều mang ý nghĩa khác nhau. Nhưng tựu chung, đó là một phân cấp cây cảnh tuyệt hảo để thưởng thức và bày trí ngoài sân vườn hoặc trong nhà.
Nói đến ý nghĩa của bonsai, chúng chứa đựng nhiều thông điệp sâu xa:
- Là thú vui tao nhã của con người và là nguồn động lực giúp con người sống mạnh mẽ như loài bonsai.
- Từ hình dáng cho đến vẻ đẹp của bonsai thể hiện tinh hoa từ kỹ thuật trồng và chăm bẵm. Chính bởi vậy, chúng mang ý nghĩa giúp con người tinh tế, khéo léo và kiên nhẫn hơn.
- Các dáng cây bonsai mang hàm ý riêng mà chính những “nghệ nhân” tạo ra nó muốn gửi gắm.
Tổng hợp các dáng bonsai được yêu thích nhất thời điểm hiện tại
Cây bonsai được trồng trong khay hoặc chậu. Chúng hầu hết được cắt tỉa cành và lá nhằm định hình nên một hình dáng cụ thể. Có thể thấy, bonsai là loại cây trồng giao thoa giữa nghệ thuật và thiên nhiên, là kết tinh của nghề làm vườn nói chung.
Cây bonsai sở hữu rất nhiều dáng. Các dáng cây bonsai thể hiện những thông điệp và ý nghĩa phong thủy riêng. Dưới đây là các dáng cây bonsai đẹp nhất và được yêu thích nhất hiện nay.
Bonsai dáng nghiêng
Bonsai dáng nghiêng là một trong các dáng cây bonsai phổ thông nhất. Hiểu nôm na là dáng cây có gốc không phát triển theo chiều hướng thẳng đứng. Thân cây bonsai dáng nghiêng thường trườn qua thân chậu và có xu hướng đổ về phía dưới.
Ở dáng này, ngọn của bonsai có thể mọc qua đáy chậu. Do vậy, chúng thường được đặt ở những vị trí cao và có khoảng trống phía dưới.
Bonsai dáng nghiêng mang hàm ý là kết quả của điều kiện sống gặp nhiều khó khăn, bất lợi từ thiên nhiên. Những bất lợi đó làm chúng nghiêng đổ sang một bên, tuy vậy vẫn hiên ngang sinh tồn và phát triển.
Chính bởi thế, với bonsai dáng nghiêng thì chúng luôn gửi gắm một thông điệp là không chịu khuất phục trước mọi hoàn cảnh.
Cách tạo dáng cây bonsai dáng nghiêng khá kỳ công. Nhưng chúng đều có tính thẩm mỹ cao. Tổng thể bonsai dáng nghiêng rất uyển chuyển và mềm mại, mang đến một không gian tinh tế và thường biểu trưng cho người phụ nữ.
Bonsai dáng bay
Dáng này thường ở trạng thái lơ lửng, không được nâng đỡ bởi bất cứ thứ gì. Thân cây bonsai dáng bay thường đổ ra phía dưới hoặc sang ngang như dòng thác. Bonsai dáng bay cũng có tên gọi khác là bonsai dáng huyền.
Yếu tố hình thành nên dáng bay cho bonsai là chúng tự phát triển ở các vách núi đá. Do vậy không phát triển theo hướng thẳng tự nhiên. Mặc dù vậy, chúng vẫn sinh trưởng tốt. Điều này thể hiện một ý nghĩa luôn vươn lên dù hoàn cảnh có ra sao.
Trong các dáng cây bonsai, dáng bay là một dáng rất đẹp. Chúng mang một tổng thể nhẹ nhàng, mềm mại nhưng bên trong chứa đứng một sức bền dẻo dai.
Bonsai dáng hoành
Một trong các dáng cây bonsai được ưa chuộng hiện nay là dáng hoành. Bonsai dáng hoành thường là dáng bonsai sở hữu trục thân cây nằm theo hướng ngang hàng so với mặt chậu.
Bonsai dáng hoành cũng mang ý nghĩa tốt đẹp. Thực tế, điều kiện sống khó khăn, đất ít dinh dưỡng, cây có rễ không ăn sâu. Nước thoát chậm, mưa gió, bão táp nhưng cây vẫn sống, vẫn vươn ngọn, vẫn đâm chồi… Đó là ý nghĩa tồn tại và không ngừng vươn lên.
Xét về tính thẩm mỹ, dáng hoành rất độc lạ và khá ngoạn mục. Bên cạnh những cành khác, để cây được thăng bằng thường có một cành vươn thẳng lên để đón gió và một cành buông thấp gọi là cành soi nước.
Bonsai dáng trực
Bonsai dáng trực là dáng cây mọc thẳng đứng. Thân cây dáng này không có xu hướng đổi thế để sinh trưởng. Chúng thuôn tuồn tuột từ gốc cho đến ngọn và cũng là một dáng rất cơ bản trong bonsai nói chung.
Cây dáng trực trong tự nhiên có điều kiện phát triển tốt hơn những dáng cây bonsai khác. Chúng thường sống ở đất bằng, có đủ ánh sáng và không gian phát triển, ít gặp bất lợi về thời tiết.
Bonsai dáng trực thường bao gồm hai loại, đó là trực lắc và trực quân tử:
- Thân cây dáng trực quân tử mọc thẳng đứng, không có xu hướng thay đổi và thuôn nhọn về đỉnh. Dáng này khá hiếm gặp trong tự nhiên, thường phải tạo tác từ nhỏ.
- Dáng trực lắc thường gặp ở tự nhiên nhiều hơn. Thân của cây lắc từ phía dưới và thuôn dần lên phần ngọn. Phần lắc thường được uốn theo chủ ý của người trồng.
Bonsai dáng trực thường biểu tượng cho những người quân tử có bản lĩnh và tinh thần bất khuất.
Bonsai dáng văn nhân
Trong các dáng cây bonsai, dáng văn nhân là dáng bonsai đẹp hàng đầu. Cây mang tổng thể của sự tinh giản, nho nhã.
Trong tự nhiên, chúng được mô tả là xây đứng đơn độc trên vách núi đá, thân gầy và cao, trên ngọn có ít cành và phía hầu như không có cành.
Đây là dáng bonsai sở hữu nhiều nét độc lạ. Chúng có thể thay đổi đột ngột hướng thân và cành.
Dáng văn nhân rất phóng khoáng, dường như chúng phá bỏ những nguyên tắc cứng nhắc về bonsai và không có một giới hạn nào cho nó. Nhưng tổng thể lại cho ra một vẻ đẹp lịch sự, giản đơn mà không kém phần ấn tượng.
Hàm ý sâu xa của dáng văn nhân là để người xem tận hưởng được những vẻ đẹp tinh tuý, từng trải và thanh thoát.
Bonsai dáng huyền
Bonsai dáng huyền có thân cây trườn qua mép chậu và có xu hướng đổ người xuống phía dưới. Ngọn của cây thường dài hơn đáy chậu và vươn thẳng lên trời.
Trong tự nhiên, cây dáng huyền thường sống trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất. Vách đá cheo leo, gió rít từng cơn, phong ba bão táp… nhưng cây vẫn bám chắc rễ, hiên ngang đứng giữa trời.
Ngọn của chúng vươn thẳng lên trời tạo ra một biểu trưng của sự kiên trì, vượt khó, không ngừng hướng về tương lai dù có ra sao.
Bonsai dáng huyền thường rất dịu dàng, uyển chuyển nhưng vẫn cho cảm giác mãnh liệt về sức sinh tồn nhất trong các dáng cây bonsai.
Bonsai dáng phu thê
Dáng cây này là dáng đôi, gốc có hai thân đồng thời. Một thân mang biểu tượng của người chồng, thân còn lại là người vợ. Do đó, cây có đường kính gần giống nhau, chiều cao giữa hai thân cũng không quá chênh lệch.
Những cây bonsai dáng phu thê thường phát triển theo dạng thẳng đứng, sinh trưởng cực kỳ tốt.
Chúng mang ý nghĩa của tình nghĩa phu thê, vợ chồng luôn nương tựa và tin tưởng lẫn nhau. Hai thân phát triển trong cùng một gốc nhưng không bao giờ lấn lướt lẫn nhau.
Có thể bạn cần: Cây bonsai mini để bàn làm việc mang lại may mắn
Bonsai dáng lão mai
Dáng lão mai thường là những cây được trồng và chăm sóc trong một khoảng thời dài rất dài. Chúng có tổng thể vững chãi, bộ rễ lớn và đồ sộ.
Đây cũng là dáng cây bonsai đẹp được giới chơi bonsai săn lùng. Chúng thường được bán với giá thành cao hơn nhiều so với các dáng bonsai thường.
Bonsai dáng lão mai thường biểu trưng cho người đàn ông lớn tuổi nhưng vẫn mạnh khoẻ. Phong thái ung dung tự tại, tinh thần vững vàng trước mọi biến động của thời gian.
Bonsai dáng tam đa
Tam đa ở đây là nhiều phúc, lộc và thọ. Phúc tượng trưng cho con, lộc tượng trưng cho tiền tài và thọ tượng trưng cho tuổi. Ước muốn về phúc lộc thọ là ước muốn chung của mọi người.
Dáng này được tạo từ cây một ngọn, hai cành hoặc ba thân.
Kết luận
Các dáng bonsai trên thực tế rất đa dạng. Trên đây là những dáng bonsai được Vườn Nhà Ta tổng hợp với tiêu chí phổ biến và được yêu thích nhất. Hy vọng sẽ hữu ích đối với bạn!
Ban biên tập: Vườn Nhà Ta
